درد از هر نوعی که در هر قسمت از سر ایجاد شود سردرد نامیده میشود. به خاطر علل مختلف، انواع مختلفی از سردرد وجود دارد. بیشتر سردردها به خودی خود بی ضرر بوده و برطرف میشوند ، اگرچه سردردهای شدیدی که به طور مکرر تجربه میشوند میتوانند بر توانایی شما در انجام فعالیتهای روزمره تأثیر بگذارند و کیفیت زندگی شما را کاهش دهند.
تقریباً برای هر نوع سردرد درمان موثری وجود دارد. چالش در تعیین نوع سردرد، علت آن و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب است که هم از دفعات تکرار و هم از شدت آن بکاهد. متخصصین طب فیزیکی میتوانند به تعیین نوع سردرد شما کمک کنند و متخصص در مدیریت درد ناشی از سردردهای تنشی هستند.
علل سردرد
سردرد، مانند کمر درد، یکی از شایع ترین شکایات جسمی است و کنترل آن میتواند یکی از ناامید کننده ترین موارد باشد. درد از هر نوعی که در هر قسمت از سر ایجاد شود سردرد نامیده میشود.
سردردهای از نوع تنشی (که سردردهای اسپاسم عضلانی نیز نامیده میشوند) متداول ترین انواع سردردها در بزرگسالان هستند. ممکن است در نتیجه مشکل گردن یا فک، وضعیت نامناسب بدن، خستگی یا استرس ایجاد شوند.
مشکلی در گردن، سر یا فک مانند آسیب یا آرتروز میتواند منجر به تنش در عضلات پشت سر و افزایش فشار بر روی اعصاب صورت و سر شود. وضعیت نامناسب باعث میشود که این عضلات بیش از حد کار کنند، که میتواند سردرد را تحریک کند.
انواع سردرد
سردردها میتوانند از جنبههای مختلف به طور قابل توجهی متفاوت باشند، از جمله:
- شدت
- محل
- دفعات تکرار
- علت
سردردهای اولیه
سردرد اولیه زمانی است که خود سردرد مشکل اصلی باشد. این علامت یک مشکل یا بیماری زمینه ای نیست. در حالی که درد ناشی از سردردهای اولیه ممکن است ناتوان کننده باشد، اما این سردردها خطری ندارند. مغز نمیتواند احساس درد کند، بنابراین درد همراه با سردرد اولیه از التهاب قسمتهای حساس به درد دربدن در داخل و اطراف گردن و سر ناشی میشود، از جمله:
- اعصاب
- رگهای خونی
- عضلات
انواع مختلفی از سردردهای اولیه وجود دارد. برخی از رایج ترین انواع سردردهای اولیه عبارتند از:
- سردرد میگرنی
- سردرد تنشی
- سردرد هیپنوتیزم
- سردرد خوشه ای
سردردهای ثانویه
سردرد ثانویه در اثر بیماری دیگری ایجاد میشود که باعث ایجاد نواحی حساس به درد در گردن و سر میشود. سردردهای ثانویه نادر هستند، اما ممکن است بسیار جدی تر از سردردهای اولیه نیز باشند. سردردهای ثانویه میتوانند نشانه هشدار یک بیماری زمینه ای جدی تر باشند، از جمله:
- تومورهای مغزی
- آنوریسم
- مننژیت، یک عفونت باکتریایی یا ویروسی که باعث التهاب مغز میشود
- آسیب گردن یا مغز
سردردهای ثانویه معمولاً از هیچ جا شروع نمیشوند و آزار دهنده هستند.
چگونه احساس میشود؟
سردردی از نوع تنشی به طور معمول از پشت سر شروع میشود و به بالای سر و چشم گسترش مییابد. ممکن است افزایش درد صورت را در امتداد گونهها و نزدیک استخوان فک احساس کنید (اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی). مردم معمولاً حالت سفتی، احساس کشیده شدن موهایشان یا احساس پوشیدن کلاه تنگ را توصیف میکنند. این سردردها میتوانند با موقعیتهای خاص مانند نشستن پشت میز بدتر شوند و با استراحت آرام شوند.
چگونه یک متخصص طب فیزیکی میتواند کمک کند؟
معاینه
متخصص طب فیزیکی شما معاینه کاملی انجام میدهد که شامل بررسی تاریخچه سلامتی شما است. پزشک از شما سوالاتی میپرسد و آزمایشاتی را برای تعیین علت محتمل سردرد انجام میدهد. به عنوان مثال، پزشک ممکن است از شما بخواهد:
- هرگونه آسیب قبلی در گردن، سر یا فک خود را به یاد آورید
- محل، ماهیت و رفتار درد و سایر علائم
- مناطق درد خود را بر روی نمودار بدن ترسیم کنید
یا
- تستهای قدرت و احساس عضله را انجام میدهد
- وضعیت شما را هنگام نشستن، ایستادن و انجام فعالیتهای مختلف بررسی میکند
- دامنه حرکت گردن، شانهها و سایر قسمتهای مربوط به بدن را اندازه میگیرد
- برای ارزیابی تحرک مفاصل و عضلات گردن از درمان دستی استفاده میکند
اگر به نظر برسد که سردردهای تنشی دارید، متخصص با شما همکاری میکند تا یک برنامه مراقبتی برای رسیدن به اهداف شما تعیین کند. اگر ارزیابیها نشان دهد که شما ممکن است نوع دیگری از سردرد داشته باشید مانند مشکل سینوس، میگرن یا سردرد خوشه ای احتمالاً متخصص طب فیزیکی شما را برای انجام آزمایشهای تشخیصی و درمانی بیشتر به یک متخصص دیگر ارجاع میدهد.
متخصص طب فیزیکی شما برای اصلاح مشکلاتی که باعث درد شما شده اند با شما همکاری میکند و به شما کمک میکند تا از طریق تغییراتی ساده در وضعیت بدن و سبک زندگی خود از سردرد جلوگیری کنید:
بهبود تحرک گردن با درمان دستی
متخصصین طب فیزیکی برای افزایش حرکت و تسکین درد و کشش عضلات پشت گردن از تکنیک خاصی به نام درمان دستی استفاده میکنند. تکنیکهای دستی ثابت شده برای کاهش سفتی مفاصل و عضلات ، افزایش تحرک سر و گردن، کاهش تنش و اسپاسم عضلات و بهبود عملکرد عضلات طراحی شده اند.
قدرت خود را بهبود ببخشید
متخصص طب فیزیکی تمریناتی را برای افزایش قدرت عضلات به شما میآموزد که به ایجاد ثبات در قسمت فوقانی کمر و گردن شما کمک میکند و وضعیت و استقامت شما را بهبود بخشد و نشستن یا ایستادن را برای مدت طولانی تری بدون ناراحتی برای شما آسان تر کند.
تحقیقات نشان داده است که انواع مختلف تمرینات خاص باعث کاهش درد، بهبود مقاومت، کاهش التهاب و بهبود کلی فرد میشود. علاوه بر تمرینات تجویز شده اختصاصی، برنامههای تمرینی در منزل بخشی اساسی از برنامه درمانی است.
آموزش تغییر سبک زندگی
بیشتر متخصصان سردرد به شما میگویند که اقدامات سبک زندگی حداقل به اندازه داروها مهم هستند. خیلی اوقات این کارهای کوچک است که ما را دچار سردرد میکند. راهبردهای آموزشی برای کاهش شدت و یا دفعات سردرد مفید واقع شده اند. این اقدامات شامل شناسایی عوامل محرک فردی (به عنوان مثال، رژیم غذایی، خواب، عادات حرکتی / وضعیتی، عوامل استرس زا، مصرف آب) است. اقدامات موثر برای کاهش علائم نیز شامل طیف گسترده ای از تکنیکهای آرام سازی است.
به طور کلی ، مبتلایان به میگرن بهترین عملکرد را در صورت داشتن روتین خواهند داشت. زمان منظم وعدههای غذایی، الگوی خواب منظم، چرخه قاعدگی منظم و برنامه ورزشی منظم. باز هم، تنوع زیادی از فردی به فرد دیگر وجود دارد و بهتر است در مورد فعالیتهای روزانه و هفتگی خود با یک متخصص ماهر در زمینه درمان سردرد صحبت کنید. اغلب اوقات، “تعدیل” سبک زندگی در حد متوسط میتواند منجر به کاهش بسیار زیاد دفعات و شدت سردرد شود.
وضعیت بدن خود را بهبود ببخشید
متخصصین طب فیزیکی روشهای بهبود وضعیت بدن را به شما میآموزند. این تمرینات میتواند تنها هل دادن قفسه سینه به بیرون یا کشیدن تیغههای شانه به عقب باشد، تغییرات جزئی در زندگی روزمره میتواند وضعیت را به طور چشمگیری بهبود ببخشد.
محل کار یا دفتر خود را اصلاح کنید. نکات مهم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
o به جای تلفن معمولی از هدست استفاده کنید
صفحه کامپیوتر خود را طوری تنظیم کنید که پایین تر از سطح چشمهای شما نباشد
- یافتن صندلی مناسب میز کار
- تنظیم موقعیت موس کامپیوتر خود
بیوفیدبک
انواع مختلفی از بیوفیدبک وجود دارد. متداول ترین نوع، تنش عضلانی را اندازه گیری میکند و میزان فعالیت الکتریکی عضله را به صورت بصری یا شنیداری به گونه ای نشان میدهد که به بیماران امکان میدهد ماهیچههای خود را شل کنند. در فرم دیگر از میزان رطوبت سطح پوست به عنوان منبع بازخورد استفاده میشود. دو فناوری جدیدتر اجازه میدهد تا منبع بازخورد فعالیت قلبی و فعالیت امواج مغزی (آلفا) کنترل شود. چندین مطالعه با کیفیت انجام شده است که فوایدی را برای بیوفیدبک عضلانی، به ویژه در سردرد تنشی نشان میدهد. روشهای دیگر در بیماران انتخاب شده با تأثیر خوبی استفاده میشود اما هیچ مطالعه قطعی در مقایسه این روش با روشهای دارویی یا روشهای دیگر وجود ندارد. مطمئناً از دیدگاه شهودی منطقی است که بیوفیدبک برای برخی از مبتلایان به سردرد مفید خواهد بود.