درمان با لیزر یا لیزر درمانی چیست؟
درمان با لیزر یا لیزر درمانی در واقع یک روش استفاد ه از نور است. یک نور متمرکز شده به شکل اشعه پرانرژی در آمده که قادر است انرژی خود را به شکل کاملاً اهدفمند به بافتهای تحت درمان درمان انتقال دهد
لیزر مخفف ;light Amplification by Stimulated Emission of Radiation; است در سال 1920 اختراع آن ثبت شد و اولین دستگاه آن در سال 1960 وارد بازار شد. لیزردر واقع با تولید نور و تقویت طیف و طول موج خاص از نور شکل می گیرد. با قرار گرفتن آینه ها در مسیر نور و تجزیه طیف های مختلف نور و با انتخاب طول موجی از نور تقویت نورهای موازی و یک جهته شکل گرفته و اشعه قدرتمندی با ویژگیهای متفاوت بوجود می آورد.
طیف های مختلف لیزر:
لیزر بر اساس طول موج انتخابی و میزان تقویت آن کاربردهای متفاوتی دارد:
لیزر در برش و بریدن بافت ها و اشیاء بکار می رود در طب بعنوان یک چاقوی جراحی و ظریف عمل می کند و در صنعت قادر است براحتی فلزات قطور را برش دهد و در سلاح های جنگی در هدف گیری و تخریت کاملا قدرتمند عمل می کند.
لیزر درمانی درطب:
- لیزر درمانی ونفوذ لیزر در بافتهای بدن
لیزر قادر است در اتاق عمل بعنوان برش دهنده و ترمیم کننده عمل کند.
طول موجهای خاصی از لیزر در طب فیزیکی و توانبخشی و فیزیوترابی جهت کنترل التهاب مفاصل، ترمیم زخمها و کنترل درد بکار می رود.
لیزر درمانی نسبت به درمانهای دیگر چه مزایایی دارد؟
این روش درمانی کاملا بی ضرر بوده و در قسمتهای مختلف بدن قابل استفاده است.علاوه بر این لیزر تراپی بدون درد است و براحتی قابل انجام است.
در بعضی روش های نیمه تهاجمی و در اصطلاح جراحی بسته در درمان دیسک کمر و گردن بکار می رود.
کاربرد لیزر درمانی در طب فیزیکی و توانبخشی و فیزیوتراپی
- درمان آرتروز: در درمان آرتروز زانو و ستون فقرات لیزر اثرات ضد التهابی و ضد درد داشته و منجر به انعطاف عضلات و کارایی بیشتر عضلات می گردد.
- درمان دردهای ناشی از دیسک گردن و کمر: لیزر علاوه بر کاهش التهاب دیسک موجب ترمیم صدمه به عصب می گردد.
- کاربرد لیزر در مشکلات عضلانی و مفاصل : در درمان التهاب و خار پاشنه
- دردهای شانه و شانه منجمد
- نوروپاتی های محیطی بخصوص نوروپاتی ناشی از دیابت
- ترمیم و بهبود اعصاب محیطی مانند فشار روی عصب مدیان مانند سندروم تونل کارپال
- صدمات ناشی از ورزش
- صدمه به مفاصل آرنج و مچ پا و لگن
چرا نتایج مختلفی از لیزر تراپی حاصل می شود؟
مولفه های زیر در نتیجه لیزر درمانی موثرند:
- نوع بیماری
- طول مدت درمان
- میزان و قدرت لیزر
- عمق نفوذ لیزر
تفاوت بین لیزر پرتوان و کم توان
استفاده از لیزر بصورت کم توان و پرتوان در طب انجام می شود.
لیزر کم توان
خروجی لیزر کم توان بین 25 تا 500 میکرووات می باشد و عمق نفوذ آن تا نیم سانتی متر است لذا در درمان مشکلا ت مربوط به بافتهای سطحی بکار می رود.
لیزر پرتوان
خروجی این نوع لیزر بالای 1 مگاوات می باشد و عمق نفوذ آن بالای 4 سانتی متر است لذا در مفاصل عمقی مانند لگن این نوع لیزر کاربرد دارد.
توجه داشته باشید که در هنگام انجام لیزر بیمار و درمانگر باید از عینک محافظ استفاده نمایند.در غیر اینصورت چشمان بیمار و یا درمانگر صدمه غیر قابل بازگشت خواهد داشت.
- لیزر درمانی و عینک محافظ
برای اینکه از لیزر نتیجه خوبی بگیریم باید از کاربردهای لیزر آگاهی کامل داشته باشیم.
باید نحوه استفاده از دستگاه لیزر را بدانیم.
شناخت بیماریها و آگاهی از میزان استفاده از اشعه لیزر در هر بیماری ضروریست .بعنوان مثال اگر لیزر در طول موج ترمیم زخم برای التهاب دیسک بکار برورد اثر عکس خواهد داشت و مفید نخواهد بود.
جلسات لیزر درمانی باید توسط پزشک مشخص شود و با یک جلسه مشکل بیمار حل نخواهد شد.
سؤالات پرتکرار
لیزر درمانی نسبت به سایر روشها چه تفاوتهایی دارد؟
لیزر درمانی نیازی به استفاده از دارو یا جراحی ندارد. عوارض جانبی و ریسک کمتری دارد و سریع و راحت است. مطالعات نشان دادند که این روش معادل یا مؤثرتر از سایر روشها مثل فیزیوتراپی است.
آیا لیزر درمانی آسیبی وارد میکند؟ این درمان چه احساسی ایجاد میکند؟
در طول درمان یا شما هیچ احساسی ندارید یا احساس درد کمی دارید. گاهی اوقات ممکن است فردی درد جزئی و گرمای ملایم و آرامش بخشی احساس کند. این درمان درد ندارد. لیزر درمانی آرامش بخش است و حتی بعضی افراد هنگام درمان خوابشان میبرد. از طرف دیگر گاهی اوقات درد 6 تا 24 ساعت بعد از درمان آغاز میشود و یا افزایش پیدا میکند این به این دلیل است که با لیزر درمانی مرحله بهبودی شروع شده است. این نوع درد به ویژه هنگامی رخ میدهد که مشکلات سلامتی از نوع مزمن وجود داشته باشد و حدوداً چند روز بعد فروکش میکند؛ اما در موارد نادر درد به مدت طولانی باقی میماند.
چه مدت زمانی درمان طول میکشد؟
به طور معمول درمان ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد و بستگی به سایز ناحیه‌ای دارد که تحت درمان قرار گرفته است. در شرایط حاد ممکن است درمان به صورت روزانه انجام شود و به ویژه اگر با درد زیادی همراه باشد. اکثر مشکلات مزمن وقتی که درمان ۲ تا ۳ بار در هفته انجام میشوند بهتر نتیجه میدهند. برنامه‌های درمانی بر اساس ویژگیهای فردی تعیین میشوند.
چه تعداد جلسات درمانی نیاز است؟
این بستگی به ماهیت شرایطی دارد که قرار است درمان شود. برای بعضی‌ها شرایط حاد ۲ تا ۶ جلسه درمانی ممکن است کافی باشد. برای شرایط حاد‌تر مثل آرتروز شدید ممکن است ۱۰ تا ۲۰ جلسه و یا حتی روند ادامه دار و دوره‌ای نیاز داشته باشد تا درد کنترل شود.
بعد از چه مدت نتایج آشکار میشوند؟
ممکن است شما بعد از اولین جلسه درمان احساس کنید بهبود پیدا کرده‌اید (معمولاً درد شما کاهش پیدا میکند). نتایج هر جلسه درمان به صورت زنجیره‌وار رخ میدهد و اغلب بعد از ۲ تا ۴ جلسه تغییر احساس میشود. درمان فقط چند دقیقه طول میکشد اما ت
أثیر آن تا مدتها بعد از اینکه از مطب رفتید ادامه پیدا میکند.
آیا نتایج درمان طولانی مدت هستند؟
لیزر درمانی وضعیت شما را بهبود میبخشد. این درمان شرایط شما را پنهان یا ماستمالی نمیکند. وقتی بعد از درمان احساس بهتری میکنید به این دلیل است که شما بهتر شده‌اید؛ بنابراین میتوان گفت که نتایج طولانی مدت هستند.
آیا میتوانیم لیزر درمانی را با سایر روشهای درمانی استفاده کنیم؟
بله. در واقع تأثیر لیزر درمانی همراه با روشهای دیگر بیشتر هم میشود که این درمانها شامل فیزیوتراپی کایروپراکتیک ماساژ و حرکت دادن بافتهای نرم و الکتروتراپی و در نهایت جراحی میشود.
آیا لیزر درمانی میتواند روی ایمپلنتهای دندانپزشکی یا فلز استفاده شود؟
بله. لیزر درمانی نوعی نور درمانی است. هیچ گونه گرما و حرارتی استفاده نمیشود و این درمان به صورت ایمن و بدون هیچ گونه عوارض جانبی میتواند انجام شود. برای درمان و ترمیم زخم بعد از عمل بسیار مؤثر است. خیلی از بیمارانی که تعویض زانو یا لگن انجام داده‌اند ممکن است برای لیزر درمانی به پزشک خود مراجعه کنند.
آیا شرایطی هست که نتوان از لیزر درمانی استفاده کرد؟
لیزر درمانی سرد نباید برای ضایعات سرطانی مشکوک یا افراد باردار انجام شود و نباید اشعه مستقیماً به چشمها تابیده شود چون اگر لیزر مستقیم به چشمها برخورد کند موجب بروز آسیب دائمی به چشمها میشود.
لیزر درمانی به زنان باردار توصیه نمیشود چون تأثیرات آن روی جنین و نوزاد هنوز مشخص نیست. پزشک و بیمار باید از عینکهای محافظ استفاده کنند تا چشمها در معرض نور مستقیم لیزر قرار نگیرند.
آیا علاوه بر کاهش درد مزایایی برای کل بدن دارد؟
بله. التهاب کل بدن کاهش پیدا میکند. لیزر درمانی میتواند سرعت، قدرت و کیفیت درمان بافتها را تسریع کند. این درمان هم چنین سیستم ایمنی بدن را تنظیم میکند و بافتهای عصب را تحریک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشند. به لحاظ بهبودی نشان داده شده است سلولهای سالمتر و تازه‌ای را به واسطه‌ی تأثیری که روی بافتهای نرم میگذارد تولید میکند. به همین دلیل فرآیند بهبود زخم را تسریع کرده و جای زخم کمتری به جا میگذارد.
