پیچ خوردگی مچ پا : درمان و علائم

: پیچ خوردگی مچ پا

معاینه مچ پا و شناخت آناتومی مچ پا در این کلیپ نمایش داده شده است.

پیچ خوردگی مچ پا یک آسیب دیدگی رایج و معمول در بین افراد است.تقریباً 25،000 نفر در طول روز با این آسیب دیدگی مواجه می شوند. پیچ خوردن مچ پا می تواند برای افراد ورزشکار و غیر ورزشکار، کودکان و نیز بزرگسالان ایجاد شود.در جوانان و آقایان ورزشکار بیشتر اتفاق می افتد.

این شرایط را می توان در هنگام انجام فعالیت های ورزشی و یا بدنسازی تجربه کرد.علاوه بر این امکان پیچ خوردگی مچ پا به سادگی در هنگام راه رفتن بر روی یک سطحغیر صاف یا قرار گرفتن پا روی یک زاویه خاص وجود دارد.رباط های قوزک پا باعث می شود استخوان های قوزک و مفصل به یکدیگر متصل شوند.این رباط ها از مفصل قوزک در برابر حرکت های چرخشی غیر عادی، پیچ خوردن و سایر آسیب های مانند آن حفاظت می کنند. رباط یک ساختار ارتجاعی است. رباط ها معمولاً در محدوده خود کشیده می شوند و سپس به موقعیت عادی باز می گردند. هنگامی که یک رباط با فشار بیش از حد معمول خود کشیده شود، دچار آسیب دیدگی می گردد. در موارد خاص، آسیب دیدگی شدید رباط می تواند باعث پاره شدن این ساختارهای ارتجاعی فیبری شود.چگونه این اتفاق روی می دهدپیچ خوردگی مچ پا هنگامی ایجاد می شود که پا بیش از دامنه حرکت عادی آن چرخش کرده یا پیچ می خورد. در این حالت با گذاشتن پا بر روی زمین فشار زیادی به ناحیه قوزک یا مچ پا وارد می شود. امکان مشاهده این شرایط با قرار گرفتن پا بر روی یک سطح غیر صاف و نیز با وارد کردن فشار غیر عادی و بیش از حد مجاز به پا در هنگام راه رفتن نیز وجود دارد.

مکانیزم آسیب دیدگی:

در صورتی که مقدار چرخش به داخل یا خارج پا نسبت به قوزک شدید باشد،فشار وارد شده باعث کشیدگی رباط ها بیش از طول عادی آنها می شود.در صورتی که این فشار بسیار قوی باشد، امکان پارگی رباط ها وجود دارد.در این حالت فرد ممکن است تعادل خود را در هنگام گذاشتن پا بر روی یک سطح ناصافبر روی زمین از دست بدهد. همچنین فرد ممکن است به زمین افتاده و امکان بلند شدن از جای خود را نداشته باشد. هنگامی که فشار بیش از حد بر روی ساختارهای بافت نرم قوزکپا وارد می شود، فرد حتی ممکن است صدا نیز از این ناحیه احساس کند. در نتیجه این شرایطدرد و ورم در قوزک پا مشاهده خواهد شد.مقدار فشار وارد شده به پا می تواند درجه آسیب دیدگی را مشخص کند. در این حالت پیچخوردن خفیف نشان دهنده آسیب دیدگی نوع 1، پیچ خوردن متوسط نشان دهنده آسیب دیدگینوع 2، و پیچ خوردن شدید نشان دهنده آسیب دیدگی نوع 3 است.

•    آسیب دیدگی نوع 1: در این حالت پا کمی دچار کشیدگی می شود و مقداری آسیب بهفیبرهای رباط پا وارد می گردد.

•    آسیب دیدگی نوع 2: در این حالت پارگی رباط جزئی است. در صورتی که مفصل قوزک معاینه شدهو در جهت های خاص حرکت داده شود، شل شدن غیر عادی مفصل قوزک اتفاق می افتد.

•    آسیب دیدگی نوع 3: در این حالت رباط بطور کامل پاره می شود. در صورتی که فردمعالج مفصل قوزک پا را در جهت های خاص هل داده یا بکشد، می تواند ناپایداری ایجاد شده را تشخیص دهد.

شدت	یافته های معاینه فیزیکی	آسیب دیدگی	پاتوفیزیولوژی	درمان های معمول
نوع 1	ناراحتی و ورم در سطح حداقل	حداقل	پارگی میکروسکوپی در فیبرهای کولاژن	تحمل وزن در صورت امکانعدم نیاز به اسپلینت یا قالبحفظ دامنه کامل حرکت و کشش انجام تمرین های تقویتی در صورت امکان
نوع 2	ناراحتی و ورم در سطح متوسط که با کاهش دامنه حرکت و ناپایداری احتمالی همراه است	متوسط	پارگی کامل بخشی از فیبرهای کولاژن در رباط	بی حرکتی ناحیه آسیب دیده با اسپلینت هوافیزیوتراپی با حفظ دامنه حرکتی و نیز انجام تمرین های کشش و تقویتی
نوع 3	ناراحتی و ورم زیاد به همراه ناپایداری مفصل	شدید	پارگی و جدا شدن کامل رباط	بی حرکت کردن ناحیه آسیب دیدهفیزیوتراپی مشابه آسیب دیدگی نوع 2استفاده از عمل جراحی در مواردی که پیچ خوردگی برای یک دوره طولانی ایجاد شود

تشخیص:
در صورت پیچ خوردن مچ پا با پزشک برای تشخیص مشکل ملاقات کنید.

پزشک می تواند از عکس برداری رادیولوژی و یا سونوگرافی و در موارد خاص از MRI یا CTScan به منظور اطمینان از ایجاد شکستگیدر قوزک یا پا استفاده کند.

: سونوگرافی در پیچ خوردگی مچ پا

در این حالت شکستگی پا می تواند علائم مشابه پیچ خوردگی همچون درد و ورم داشته باشد.در این وضعیت رباط آسیب دیده احساس ناراحتی دارد. در صورتی که در محل آسیب دیدگی استخوان دچار شکستگی نشده باشد، پزشک احتمالاً می تواند با توجه به شدت ورم، درد و کبودی ایجاد شده درباره درجه آسیب دیدگی اظهار نظر کند.معاینات فیزیکی پزشک برای تشخیص مشکل می تواند برای بیمار دردناک باشد. برای این کار پزشک نیاز به حرکت دادن قوزک پا در جهت های مختلف دارد تا به این ترتیب بتواند آسیب ها یا پارگی های احتمالی در رباط را بررسی نماید.در صورتی که یک پارگی کامل در رباط ایجاد شده باشد، قوزک پا پس از گذشتن از مراحل اولیهآسیب دیدگی ناپایدار می شود. در صورت وجود این شرایط ممکن است آسیب دیدگی برای سطحمفصل قوزک نیز مشکل ایجاد کند.پزشک احتمالاً از بیمار می خواهد از اسکن ام آر آی (MRI) در مواقعی استفاده کند که نسبت به یک آسیب دیدگی بسیار شدید در رباط، آسیب به سطح مفصل، تراشیده شدن یک استخوان کوچک و یا سایر مشکلات مانند آن مشکوک باشد. به این ترتیب اسکن ام آر آی می تواند پزشک را از صحت تشخیص خود مطمئن نماید. اسکن ام آر آی در اکثر مواقع پس از سپری شدن دوره کبودی و ورم و بر طرف شدن این علائم برای بیمار تجویز می شود.

علائم:

مقدار درد بیمار در این حالت بستگی به مقدار کشیدگی و پارگی رباط دارد. در این حالت زمانیکه رباط بطور کامل پاره شده یا مفصل قوزک کاملاً در رفته باشد، ناپایداری در محل مفصل مشاهده می شود.

علاوه بر این علائم زیر را می توان در این شرایط در فرد مشاهده کرد:
•   ورم
•   ناراحتی
•   کبودی
•   عدم توانایی تحمل وزن بر روی قوزک آسیب دیده
•   تغییر رنگ پوست
•   سفتی
قوزک پا ممکن به انواع مختلف آسیب دیدگی دچار شود. به همین خاطر مهم است که با یک پزشکدرباره تعیین نوع آسیب دیدگی و تشخیص پیچ خوردن پا یا ایجاد مشکلات جدی تر مشاوره کنید.

تلفن رزرو کلینیک 66572220

درمان:

درمان های غیر جراحی:

درمان در حالت حاد که شامل 12 هفته اول از شروع ضایعه می باشد:

استراحت 

کمپرس آب سرد

استفاده از عصا

استفاده از آتل مخصوص

دارو درمانی و استفاده از پمادهای موضعی

درمان درحالت مزمن که 12 هفته از شروع ضایعه گذشته است:

فیزیوتراپی و ورزش درمانی

لیزر

شاک ویو

طب سوزنی

مگنت تراپی

ماساژ

دارودرمانی 

تزریق پی آرپی،استرویید یا اوزون و پلوروتراپی ویا هیالگان

شاک ویو :

درمان درمرحله حاد:

در هنگام پیچ خوردن مچ پا راه رفتن می تواند به خاطر درد و ورم ایجاد شده دشوار شود.در این حالت نیاز به استفاده از چوب زیر بغل وجود دارد. معمولاً درد و روم ایجاد شده برای دو تا سه روز دوام و ماندگاری دارد. در این شرایط با توجه به شدت آسیب دیدگی، پزشکممکن است از شما بخواهد از ابزارهای پلاستیکی محافظ همچون اسپلینت هوا یا کفش های مخصوصدارای قالب استفاده نمایید.اکثر موارد پیچ خوردن قوزک پا فقط به یک دوره محافظت برای درمان نیاز دارند. در اینشرایط فرآیند بهبود به حدود چهار تا شش هفته زمان نیاز دارد. همچنین پزشک ممکن است از شما بخواهد فعالیت های حرکتی خود را در طول فرآیند بهبود انجام دهید تا به این ترتیب از سفت شدن مفصل قوزک جلوگیری شود. علاوه بر این حرکت دادن مفصل می تواند به احساس موقعیت، وضعیت، جهت و حرکت قوزک کمک موثر نماید (انتقال احساس). در این حالت حتی امکان ترمیم یک رباط کاملاً پاره شده بدون نیاز به عمل جراحی و فقط با بی حرکت کردن مناسب آن وجود دارد. حتی در صورتی که قوزک شما دارای یک پارگی مزمن باشد، ممکن است باز هم بتواند سطح عملکرد خود را تا حد زیاد حفظ کند، زیرا تاندون های موجود در این ناحیه می توانند به ثبات و حرکت قوزک پا کمک موثر نمایند.

در زمان آسیب دیدگی استراحت، یخ، کمپرس و بالا نگه داشتن پا باید به شرح زیر انجام شود:

• استراحت به قوزک پای خود استراحت داده و بر روی آن راه نروید.
• یخ باید بلافاصله پس از آسیب دیدگی از یخ بر روی قوزک پا استفاده شود. انجام این کارمی تواند از ورم کردن ناحیه آسیب دیده جلوگیری نماید. به این ترتیب لازم است یخ به مدت 20 تا 30 دقیقه برای سه یا چهار بار در روز بر روی محل آسیب دیدگی قرار گیرد.در ادامه می توان محل آسیب دیدگی را باند پیچی کرد و ورم، درد و مشکلات عملکردی آن را کاهش داد.

• کمپرس پوشیدن جوراب های تنگ، بانداژ یا استفاده از ابزارهای کمکی می تواند قوزک پا را بی حرکت کرده و حمایت لازم را برای آن ایجاد نماید.
• بالا نگه داشتن پا لازم است قوزک پای خود را برای 48 ساعت بالاتر از سطح قلب نگه دارید.

فیزیوتراپی و تمرین های حرکتی:

برای کاهش درد و ورم ایجاد شده و پیش گیری از مشکلات مزمن می توان از برنامهتوان بخشی فیزیوتراپی استفاده کرد. در این حالت از امواج مافوق صوت و تحریک الکتریکی برای کمک به کاهش درد و ورم ایجاد شده استفاده می شود. در ابتدا، تمرین های حرکتی توان بخشیاحتمالاً با تمرین های حفظ دامنه حرکت فعلی یا کنترل حرکت های مفصل قوزک بدون مقاومت خاص شروع می شود. همچنین در صورتی که تمرین های حرکتی تقویتی همچون بلند کردن انگشتبرای بیمار بسیار دردناک باشد، می توان از تمرین های حرکتی در آب برای بهبود بیمار استفاده نمود. تمرین های حرکتی اندام های تحتانی و حرکت های تقویتی به تدریج با توجه به سطح تحمل بیمار بهاین برنامه توان بخشی اضافه خواهند شد. در این حالت آموزش انتقال حرکت صحیح به مچ پا از اهمیت بسیار زیاد برخوردار است، زیرا یک انتقال ضعیف می تواند باعث پیچ خوردن مجدد قوزک و ناپایداری مفصل شود. هنگامی که درد بیمار بر طرف شد، می توان از سایر تمرین های حرکتی همچون تمرین های مربوط به افزایش سطح چابکی و مهارت برای بیمار استفاده نمود.هدف از انجام این تمرین ها افزایش نیرومندی و دامنه حرکت بیمار است که می تواند سطح تعادل فرد را در طول زمان بهبود بخشد. توجه داشته باشید که دوره ریکاوری همه انواع پیچ خوردن قوزک از سه مرحله تشکیل شده است.

مراحل شامل:
•    مرحله 1 شامل استراحت، حفاظت از قوزک و کاهش ورم است (یک هفته).
•    مرحله 2 شامل بازیابی دامنه حرکت، نیرومندی و انعطاف پذیری قوزک است (یک تا دو هفته).
•    مرحله 3 شامل بازگشت تدریجی به فعالیت هایی است که نیازمند چرخش یا پیچاندن قوزک نیست و در این مرحله تمرین های حفظ وضعیت قوزک انجام می شود. این مرحله با انجام فعالیت هایی که نیازمند چرخش سریع و ناگهانی همچون تنیس، بسکتبال، یا فوتبال است، ادامه پیدا می کند (هفته ها تا ماه ها بعد).

دارو:
داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs) را می توان برای کنترل درد و التهاب ایجاد شده استفاده کرد.

عمل جراحی:
عمل جراحی برای درمان پیچ خوردن قوزک در موارد نادر استفاده می شود. عمل جراحی معمولاًبرای آسیب دیدگی هایی استفاده می شود که به روش های غیر جراحی واکنش نشان نمی دهند.این روش همچنین برای بیمارانی مناسب است که با ناپایداری مداوم قوزک پس از ماه ها برنامه توان بخشی و درمان های غیر جراحی مواجه هستند.

 انتخاب های قابل استفاده برای عمل جراحی به شرح زیر هستند:
•    آرتروسکوپی: در این حالت جراح با استفاده از ابزارهای خاص به داخل مفصل نگاه می کند تابه این ترتیب هر گونه اشکال ایجاد شده برای استخوان یا غضروف و یا گیر افتادن بخشی ازغضروف در محل مفصل را مشخص نماید.
•    ترمیم و نوسازی: جراح می تواند پارگی رباط را با استفاده از بخیه یا گیره های مخصوص ترمیم کند یا از سایر رباط ها و یا تاندون های پا که در اطراف قوزک قرار دارند، برای ترمیم آسیب دیدگی ایجاد شده استفاده کند.

تمرین های توان بخشی
پیچ خوردن قوزک می تواند ریسک آسیب دیدگی مجدد قوزک را از 40 تا 70 درصد افزایش دهد.در این حالت مدیریت نامناسب می تواند باعث ناتوانی بلند مدت فرد شود، اما مراقبت صحیح پساز وارد شدن آسیب و انجام تمرین های توان بخشی می تواند ریسک آسیب دیدگی مجدد را کاهش دهد. تمرین های حرکتی زیر می تواند به جلوگیری از آسیب دیدگی مجدد قوزک کمک موثر نمایند.
توصیه های مراقبتی:

تمرین های توان بخشی را با انجام حرکت های کششی و تمرین های حرکتی زیرتا زمان ملاقات با متخصص فیزیوتراپی یا پزشک شروع کنید. در صورتی که درد شما با انجام این حرکت ها تشدید شد، انجام این تمرین ها را متوقف نمایید.چرخش قوزکقوزک پای خود را به صورت چرخشی در یک جهت و سپس در جهت مقابل آن حرکت دهید.این حرکت را 10 بار برای 3 تا 4 مرتبه در روز تکرار نمایید. این حرکت را تا زمانی انجام دهیدکه احساس مشابه در هر دو قوزک پای خود داشته باشید.

کشش با وارد کردن فشار زیادبا قرار گرفتن در حالت نشسته، پای خود را به سمت پایین، بالا و دو جهت دیگر حرکت دهید. هنگام انجام این حرکت از دست خود برای افزایش فشار به قوزک پا استفاده نماییداین حرکت را 3 تا 4 بار در هر روز تکرار کنید و انجام آن را تا زمانی ادامه دهیدکه وضعیت هر دو قوزک پای شما یکسان شود.

وضعیت کششی فوق را در ابتدا برای 10 تا 15 ثانیه شروع کنید، سپس طول مدت آن را در صورتعدم احساس درد تا 30 ثانیه افزایش دهید. این حرکت را 2 تا 3 بار در هر تمرین و تمرین را 2 تا 3 مرتبه در هر روز تکرار کنید. در هنگام انجام این حرکت بیش از حد به خود فشار وارد نکنید.

پای آسیب دیده خود را پشت پای دیگر قرار دهید و جهت پای خود را به سمت جلو نگه دارید.پاشنه های پای خود را محکم کرده و پای عقب را صاف کنید. زانوی جلوی خود را به آرامی تا زمانی خم کنید که احساس کشیدگی در ماهیچه ساق پای عقب ایجاد شود.

پای آسیب دیده خود را پشت پای دیگر قرار داده و جهت پای خود را به سمت جلو نگه دارید. پاشنه های پای خود را محکم کرده و به آرامی زانوی عقب خود را تا زمانی خم کنید که احساس کشیدگی در پشت پای خود داشته باشید.تمرین های زیر را برای 3 مرتبه در یک تمرین و این تمرین را 10 بار، 5 تا 7 روز در هر هفته تکرار نمایید.

انتهای یک بند کششی را به سر انگشتان پای خود بسته و سر دیگر آن را به یک گیره یا پایه درب متصل کنید. در حالت نشسته در حالتی که پای خود را صاف می کنید قرار گرفته و به سمت درب یا جا لباسی بنشینید.سعی کنید پای بسته شده را به سمت خود کشیده و در جهت مخالف بند کششی حرکت دهید. مشابه تمرین بالا به صورت موازی کنار درب یا جا لباسی نشسته و بند را به داخل پای خود حلقه نمایید. پای بسته شده را به سمت خود بر خلاف جهت بند کششی حرکت دهید. در این حالت نباید پا به داخل چرخش کند و فقط باید قوزک پا حرکت داده شود.

مشابه تمرین بالا به صورت موازی کنار درب یا جا لباسی نشسته و بند را دور ناحیه خارجی پای خود حلقه نمایید. سعی کنید پای خود را به سمت خارج فشار داده و بر خلاف جهت بند کششی حرکت دهید.

انتهای یک بند کششی را به دست گرفته و سر دیگر آن را دور ناحیه جلوی پای خود حلقه کنید. در حالی که پای خود را در جلوی بدن صاف کرده اید، سعی کنید سر پا را به سمت پایین در جهت مخالف بند کششی فشار دهید.