آرتروز گردن، عارضه ای جدی است. این عارضه می تواند باعث درد، گرفتگی مفصلی گردد و توانایی افراد برای انجام فعالیت های مختلف و لذت بردن از زندگی را مختل کند. بیماران معمولا تصور می کنند که برای درمان آرتروز گردن نمی توان کار زیادی انجام داد. با وجود این که این عارضه قابل درمان کامل نیست، ولی می توان علائم آن را تا حدود زیادی به کمک فعالیت های اصلاحی، دارو و یا تزریقات، بهبود بخشید. همچنین برنامه های تمرینی مخصوصی وجود دارند که می توانند درد را تسکین دهند. حتی اگر این روش ها اثر گذار نبودند، راه های مناسب دیگری مانند تزریق اوزون و تزریقات اپیدورال به درون مفاصل ستون فقرات گردن، وجود دارند.
اسپوندیلوز (آرتروز) گردن چیست؟
آرتروز گردن که به آن استئوآرتریت گردن نیز گفته می شود، عارضه ای است که طی آن استخوان ها، دیسک ها و مفاصل گردن تغییراتی پیدا می کنند. آرتروز گردن می تواند به علت فرایند طبیعی فرسایش بدن در اثر پیر شدن به وجود آید. در اثر سن، دیسک های ستون فقرات گردن فرسوده شده، مایعات خود را از دست داده و خشک می شوند. آرتروز گردن معمولا در افراد میانسال و سال خورده به وجود می آید.
در نتیجه ی تحلیل رفتن دیسک و دیگر غضروف ها، استخوان های اضافی به نام استئوفیت در گردن به وجود می آیند که می توانند باعث تنگ شدن کانال نخاعی و یا محل های خروج ریشه های عصبی گردند که به این عارضه تنگی کانال نخاع گردنی می گویند.
آرتروز گردن در اکثر موارد باعث درد و گرفتگی در گردن می شود. گر چه این عارضه پیش رونده نیست، ولی جراحی می تواند در موارد شدید موثر باشند.
علائم و نشانه ها
علائم آرتروز گردن عبارت اند از :
- گرفتگی و درد گردن
- سر درد و سرگیجه که منشا آن ها در گردن است
- درد در شانه و بازو ها
- عدم توانایی چرخاندن سر و یا خم کردن گردن که می توانند در رانندگی اختلال ایجاد کنند.
- احساس یا صدای ساییدگی به هنگام چرخاندن گردن
علایم آرتروز گردن ( ساییدگی مهره گردن) با استراحت بهبود پیدا می کنند. این علائم در اوایل و اواخر روز بیش ترین شدت را دارند.
اگر آرتروز گردن باعث فشار آمدن به نخاع شود (تنگی کانال نخاع گردنی)، عارضه ای به وجود می آید که به آن میلوپاتی گردنی گویند. علائم آرتروز به همراه میلوپاتی گردنی عبارت اند از :
- خارش، بی حسی و یا ضعف در بازو ها، دست ها و یا پا ها
- عدم وجود هماهنگی و دشواری در راه رفتن
- انعکاس های غیر طبیعی
- گرفتگی های عضلانی
- عدم توانایی کنترل مثانه و روده ها
یکی از عوارض احتمالی دیگر برای علت آرتروز گردن ، رادیکولوپاتی گردنی است، عارضه ای که در آن خار های استخوانی به ریشه های عصبی خارج شونده از ستون فقرات، فشار وارد می کنند. بارز ترین علامت این عارضه، تیر کشیدن یک یا هر دو دست است.
تشخیص
پزشک معمولا با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم آرتروز گردن و همچنین بررسی کردن سوابق پزشکی بیمار، شروع می کند. پس از آن یک معاینه ی فیزیکی، با گردن، پشت و شانه ها، انجام می شود. همچنین ممکن است پزشک، انعکاس ها و قدرت دست ها و بازو ها را بررسی کرده، به دنبال نا توانی های حسی کشته و راه رفتن بیمار را مشاهده کند.
آزمایشات دیگری که ممکن است برای تشخیص آرتروز گردن صورت بگیرند عبارت اند از عکس برداری های پزشکی از قبیل اشعه ی ایکس، سی تی اسکن و MRI. اسکن ام آر آی (MRI) از آهن ربا های بزرگ، امواج رادیویی و یک کامپیوتر، برای ارائه ی بهترین تصویر از بدن، استفاده می کند. بیمار همچنین ممکن است به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده شود.
راه ها و روش های درمان
روش های برای درمان گردن درد یا راههای درمان آرتروز گردن ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشند :
- فیزیوتراپی : اولین درمان توصیه شده برای آرتروز گردن ، معمولا کشیدن و تقویت عضلات ضعیف شده و خسته، می باشد. فیزیوتراپیست شما همچنین ممکن است از کشش گردن و یا وضعیت درمانی (posture therapy) استفاده کند. برنامه های فیزیوتراپی متفاوت اند ولی معمولا بین 6 تا 8 هفته به طول می انجامند که در هر هفته 2 تا 3 جلسه برنامه ریزی شده است.
- دارو ها : در طول اولین فاز درمان آرتروز گردن معمولا چندین دارو به طور همزمان و به منظور برطرف کردن درد و التهاب استفاده می شوند.
- شل کننده های عضلانی : دارو هایی از قبیل سیکلوبنزاپرین یا کاریزوپرودول نیز می توانند در موارد اسپاسم های دردناک عضلانی، استفاده شوند.
- دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) : غالبا، دارو های ایبوپروفن و ناپروکسن به همراه استامینوفن، اولین دارو هایی هستند که برای درد مهره گردن تجویز می شوند. این دارو های برای برطرف کردن درد و التهاب کاربرد داشته و بسته به نوع مشکل، ممکن است برای چند هفته تجویز شوند. اگر فرد موارد جدی منع مصرف دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی را داشته و یا درد وی به خوبی کنترل نشود، می توان از انواع دیگر دارو های مسکن درد، کمک گرفت.
- گردنبند های طبی نرم : این گردن بند ها، حرکات گردن را محدود کرده و به عضلات آن اجازه ی استراحت می دهند. استفاده از گردن بند های طبی باید کوتاه مدت باشد، چرا که استفاده ی طولانی مدت از آن ها می تواند باعث تضعیف عضلات گردن شود.
- گرما، سرما و دیگر روش ها : استفاده ی محتاطانه از یخ، گرما، ماساژ و دیگر درمان های موضعی، می تواند علائم آرتروز گردن را بهبود بخشد.
- تزریق : بسیاری از بیماران به کمک تزریق استروئید، به طور کوتاه مدت، از درد رهایی پیدا می کنند. انواع زیادی از این تزریقات به سادگی انجام می شوند. رایج ترین روش ها برای گردن درد عبارت اند از :
- بلوک اپیدورال گردنی : طی این عمل، استروئید و دارو ی بی حسی، به درون فضای مابین نخاع و پوشش آن (فضای “اپیدورال”)، تزریق می شوند. این روش به طور معمول برای درد گردن و یا دست، که ممکن است ناشی از بیرون زدگی یک دیسک گردن باشد (رادیکولوپاتی یا “پینچ عصبی”)، انجام می شود.
- بلوک مفاصل فاست گردنی : استروئید و دارو های بی حسی در طی این عمل، به درون کپسول مفصل فاست تزریق می شوند. مفاصل فاست در پشت گردن قرار داشته و باعث ثابت ماندن و تحرک می شوند. این مفاصل ممکن است دچار آماس شده و به درد گردن کمک کند.
- بلوک شاخه ی میانی عصب با امواج رادیویی : این روش در برخی موارد درد مزمن استفاده می شود. از این روش می توان هم برای تشخیص و هم درمان یک مفصل دردناک ، استفاده کرد.در طی مرحله ی تشخیصی این روش، عصب مربوط به مفصل فاست به وسیله ی یک دارو ی بی حسی بلوک می شود. (مانند داروی استفاده شده توسط دندانپزشک ها) پس از آن پزشک در مورد از بین رفتن کامل درد سوال می کند، اگر این طور بوده و درد به کلی از بین رفته باشد، پزشک منشا اصلی درد گردن را مشخص کرده است. قدم بعدی، بلوک کردن عصب به طور دائمی است، به طوری که با استفاده از امواج رادیویی، به عصب آسیب وارد میشود.
آرتروز گردن چه موقع نیاز به جراحی دارد؟
عمل جراحی آرتروز گردن تنها در موارد نادر مورد نیاز است. هدف از جراحی، برداشتن عامل وارد کننده ی فشار بر روی نخاع و ریشه های عصبی، می باشد. همچنین ممکن است طی عمل، به کمک پروتز و یا فیوژن مهره ها، ستون فقرات ثابت نگه داشته میشود. ولی جراحی زمانی در نظر گرفته می شود که عملکرد فرد به مقدار زیادی دچار اختلال شده باشد. برای مثال، اگر حواس یا عملکرد دست ها، پاها و یا انگشتان شما، به طور پیشرونده در حال از بین رفتن باشند، جراحی در نظر گرفته می شود. هر گونه فشار به نخاع، می تواند منجر به ناتوانی ها ی عملکردی همیشگی گردد.
