درمان سرخوردگی مهره های کمر با روشهای جراحی و غیر جراحی امکانپذیر است.

اسپوندیلولیستزیس یا سرخوردگی مهره های کمر شرایطی است که در آن یک استخوان در ناحیه کمر (مهره ها) از محل خود می لغزد و روی استخوان زیرین آن قرار می گیرد. این شرایط بیشتر در بخش پایین ستون فقرات ایجاد می شود. در بعضی از موارد، سرخوردگی مهره کمر می تواند باعث وارد شدن فشار به طناب نخاعی یا ریشه های عصبی شود.

به این ترتیب فرد با کمر درد و بی حسی یا ضعف در یک یا هر دو پای خود مواجه می شود. در موارد نادر، این شرایط همچنین می تواند باعث از بین رفتن کنترل ادرار یا مدفوع شود. در صورتی که با این وضعیت روبرو شدید، بلافاصله با پزشک خود تماس گرفته و ملاقات نمایید.

فیلم سرخوردگی مهره و درمان آن

گاهی اوقات وقتی یک مهره کمر از محل صحیح خود لغزش پیدا کرده و روی مهره زیرین قرار می گیرد، ممکن بیمار هیچ علائمی در این رابطه در خود مشاهده نکند یا این علائم پس از گذشت چند سال مشاهده گردد. در ادامه، ممکن است بیمار احساس درد در ناحیه پایین کمر یا باسن خود داشته باشد. در این حالت عضلات پا دچار گرفتگی یا ضعف خواهند شد و حتی ممکن است علائم لنگیدن در فرد ایجاد شود.

علت ها و دلایل

استخوان های ستون فقرات در محل مفاصل کوچک به یکدیگر متصل شده و به این ترتیب ستون فقرات تشکیل شده و امکان حرکت آن فراهم می شود. سر خوردگی و جابجایی مهره کمر معمولاً به خاطر مشکلات مربوط به یک یا چند مورد از این مفاصل کوچک ایجاد می شود که این مفاصل حرکت یک استخوان در ستون مهره ها را امکان پذیر می کنند. در این حالت موارد زیر می تواند علت سرخوردگی مهره ها در ستون فقرات باشد:

•    وجود نارسایی مفصل از زمان تولد به صورت مادرزادی
•    آسیب دیدگی مفصل در نتیجه تصادف یا سایر ضربه های وارد شده
•    ترک خوردگی یک مهره در نتیجه فشار وارد شده به خاطر استفاده زیاد از مفصل
•    آسیب دیدگی یک مفصل به خاطر عفونت یا ابتلا به آرتروز

سرخوردن مهره کمر می تواند کودکان و نوجوانان را در فعالیت های ورزشی تهدید کند. بعضی از انواع ورزش ها، مثل ژیمیناستیک یا وزنه برداری، می توانند فشار بیش از حد به استخوان های کمر وارد کرده و باعث شکستگی مهره ها در ستون فقرات و سر خوردگی آنها شود. افراد در سنین بالا نیز ممکن است به خاطر فرسایش مهره های کمر به این مشکل دچار شوند. علاوه بر این سر خوردگی مهره ها می تواند بدون ایجاد شکستگی و فقط در نتیجه فرسایش دیسک کمر و مفصل در افراد مسن مشاهده گردد.

تلفن رزرو نوبت در کلینیک تخصصی پروفسور فروغ 66572220

انواع سر خوردگی مهره ها

امروزه انواع مختلفی از سر خوردگی مهره ها وجود دارد که رایج ترین آنها به شرح زیر هستند:

•    سرخوردگی مادرزادی: اصطلاح مادرزادی به معنی وجود نقص در زمان تولد است. سر خوردگی مادرزادی در نتیجه تشکیل غیر عادی استخوان ایجاد می شود. در این مورد، قرارگیری غیر عادی مهره ها در کنار یکدیگر می تواند فرد را در معرض ریسک بالای سرخوردگی و لغزش آنها بر روی یکدیگر قرار دهد.

•    سر خوردگی ایستمیک: این نوع بیماری در نتیجه اسپوندیلولیزیس ایجاد می شود و این مشکل به خاطر شکستگی های ایجاد شده به خاطر فشار در مهره های ستون فقرات مشاهده می شود. در این موارد، ایجاد شکستگی ها می توانند باعث ضعیف شدن استخوان به نحوی شود که مهره ها بر روی یکدیگر لغزش پیدا کرده و سر بخورند.

•    سر خوردگی تخریبی: این شرایط رایج ترین نوع ناهنجاری ایجاد شده می باشد. با بالا رفتن سن، دیسک ها (سطوح بالش مانند بین مهره های کمر) سطح آب خود را از دست می دهند. به این ترتیب حالت متخلخل دیسک از بین رفته و مقاومت آن در برابر حرکت مهره ها از بین می رود.

موارد کمتر رایج ابتلا به سر خوردگی مهره ها به شرح زیر هستند:

•    سر خوردگی ناشی از وارد شدن ضربه: در این حالت ایجاد یک آسیب دیدگی باعث شکستگی مهره ها در ستون فقرات یا لغزش آنها بر روی یکدیگر می شود.

•    سر خوردگی پاتولوژیک: این نوع سر خوردگی در نتیجه ضعیف شدن ستون فقرات به خاطر ابتلا به یک بیماری (همچون پوکی استخوان)، ایجاد عفونت، یا تشکیل تومور در افراد مشاهده می شود.

•    سر خوردگی پس از عمل جراحی: این نوع سر خوردگی مهره ها معمولاً پس از عمل جراحی ستون فقرات ایجاد شده یا وضعیت سر خوردگی پس از انجام جراحی تشدید می شود.

علائم و نشانه ها

علائم سر خوردگی مهره ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

•    درد در ناحیه کمر یا باسن
•    درد در ناحیه پایین کمر که به سمت یک یا هر دو پا کشیده می شود
•    بی حسی یا ضعف در یک یا هر دو پا
•    ایجاد مشکل برای راه رفتن
•    درد در ناحیه پا، کمر، یا باسن که در هنگام خم شدن یا پیچ خوردن تشدید می شود
•    از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع، در موارد نادر

گاهی اوقات سر خوردگی مهره ها هیچ علائمی را برای بیمار به همراه ندارد.

تشخیص

در صورت مشکوک بودن به ایجاد مشکل سر خوردگی مهره ها، پزشک از عکس برداری رادیولوژی ناحیه کمر برای تایید تشخیص خود استفاده می کند. عکس برداری رادیولوژی می تواند ایجاد هر گونه شکستگی یا ترک خوردگی در مهره ها و نیز لغزش آنها از محل قرارگیری را مشخص کند. علاوه بر این ممکن است برای بیمار از سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی (MRI) برای مشخص کردن آسیب وارد شده و کمک به درمان سرخوردن مهره کمر مشکل استفاده شود.

راه ها و روش های درمان

روش های درمانی غیر جراحی برای بیماران بزرگسال دچار سر خوردگی مهره ها شبیه روش هایی است که برای بیماران مبتلا به کمر درد و یا درد پا استفاده می شود و می تواند از یک یا ترکیبی از روش های درمانی زیر تشکیل شود:

مصرف دارو

در صورتی که سر خوردگی مهره ها باعث ایجاد درد شود، پزشک ممکن است برای شما داروهای خوراکی مناسب تجویز کرده یا از روش تزریق دارو برای رفع مشکل استفاده نماید.

داروهای قابل استفاده برای مشکل سر خوردگی مهره ها

بخش عمده درد ناشی از سر خوردگی مهره ها را می توان با مصرف دارو کنترل کرد. در این رابطه دو انتخاب اصلی به شرح زیر وجود دارد:

•    داروهای مسکن: این داروها می توانند درد را کنترل کرده و علائم ناراحتی بیمار را کاهش دهند. برای مثال از این داروها می توان از استامینوفن، تیلنول و موارد مانند آن نام برد.

•    داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs): این داروها می توانند به کاهش التهاب (ورم) بیمار کمک کرده و درد را کنترل نمایند. در صورتی که قصد دارید از این داروها استفاده کنید، انتخاب های زیادی برای شما در این رابطه وجود دارد. برای مثال داروهای ایبو پروفن (آدویل)، آسپیرین، یا آلیو، همگی داروهای ضد التهاب غیر استروئید هستند.

فیزیوتراپی

برنامه فیزیوتراپی می تواند یکی از موثر ترین روش ها برای درمان سرخوردگی مهره ها به 2 دلیل اصلی زیر باشد: (1) این درمان می تواند عضلاتی که از ستون فقرات حمایت می کنند را تقویت نماید، و (2) می تواند به بیمار نحوه مراقبت صحیح از ستون فقرات و پیش گیری از آسیب دیدگی های احتمالی بعدی در آینده را آموزش دهد.

روش های فیزیوتراپی شامل هر دوی درمان های فعال و غیر فعال (انفعالی) است.

•  درمان های غیر فعال می تواند به ریلکس کردن بیمار و بدن وی کمک موثر نماید. به این دلیل به این درمان ها غیر فعال گفته می شود که نیازی به مشارکت فعال بیمار در این برنامه های درمانی نیست. در این حالت برنامه فیزیوتراپی احتمالاً با درمان های انفعالی شروع می شود تا به این ترتیب فرصت لازم برای بهبودی را در اختیار بدن شما قرار دهد. این روش بطور خاص زمانی مفید است که دچار ترک خوردگی یا شکستگی پارس اینترآرتیکولاریس شده باشید. روش های درمان انفعالی شامل امواج مافوق صوت، گرما و سرما درمانی، الکترو درمانی با تحریک الکتریکی عصب از روی پوست (TENS)، و ماساژ عمیق بافت است. هدف از این درمان ها دستیابی به مرحله ای از بهبود است که بیمار بتواند از روش های فعال استفاده نماید.

•درمان های فعال مربوط به انجام تمرین های حرکتی هستند که می توانند بدن شما را تقویت کرده و به پیش گیری از برگشت مجدد درد ناشی از سر خوردگی مهره ها کمک موثر کنند. در بخش فعال فیزیوتراپی، فرد متخصص به شما درباره تمرین های مختلف که می توانند انعطاف پذیری، قدرت، ثبات در ناحیه کمر، و دامنه حرکتی را بهبود بخشند، آموزش های لازم را ارائه خواهد کرد. به این ترتیب شما می توانید با نحوه حرکت دادن صحیح مفاصل خود به سادگی آشنا شوید.

درمان دستی

خدمات درمان دستی توسط پزشک متخصص استخوان، فیزیوتراپیست، یا سایر افراد آموزش دیده در این حوزه به افراد متقاضی ارائه می شود و می تواند باعث کاهش درد با دستکاری وضعیت مفصل آسیب دیده و حرکت دادن آن شود.

تزریق

در صورتی که درد بیمار بسیار شدید باشد، تزریق دارو می تواند به رفع مشکل کمک موثر نماید. تزریق های اپیدورال می تواند به کاهش التهاب ایجاد شده در ناحیه آسیب دیده کمک کند. در مورد شکستگی یا ترک خوردگی پارس، تزریق را می توان با لیدوکائین و استروئید به منظور تشخیص بهتر مشکل و نیز تسکین درد بیمار انجام داد.

در صورتی که درد بیمار پس از تزریق لیدوکائین کاهش پیدا کرد، می توان فرض کرد ترک خوردگی یا شکستگی پارس منبع درد بیمار می باشد. علاوه بر این تزریق استروئید که درواقع نوعی جراحی بسته ستون فقرات است می تواند در کاهش التهاب ایجاد شده در اینترآرتیکولاریس پارس مفید باشد و به کاهش درد بیمار کمک کند. به این ترتیب بیمار می تواند شرایط لازم را برای انجام تمرین های حرکتی فیزیوتراپی و استفاده از سایر روش های درمانی غیر جراحی به دست آورد.

استفاده از بریس های کمر

هنگام ایجاد مشکل سر خوردگی مهره ها، به علت اینکه مهره ها در محل مناسب خود قرار نداشته و دچار لغزش شده اند، ممکن است ارائه حمایت کافی از طریق ستون فقرات برای فعالیت های بدن دشوار باشد. به این ترتیب احتمالاً فشار وارد شده به عضلات افزایش پیدا می کند و این فشار باعث خستگی عضلات شده و درد آنها را به همراه دارد. به این ترتیب برای حمایت از عضلات پایین کمر و درمان سرخوردگی مهره های کمر ، پزشک ممکن است از شما بخواهد از یک بریس یا شکم بند برای یک مدت مشخص استفاده کنید.

کودکان یا افراد بزرگسال دچار مشکل سر خوردگی مهره ها می توانند از بریس ها یا شکم بندهای مخصوص به عنوان بخشی از برنامه درمانی غیر جراحی (محافظه کارانه) خود استفاده کنند. استفاده از بریس معمولاً برای بیمارانی پیشنهاد می شود که دچار ترک خوردگی یا شکستگی پارس اینترآرتیکولاریس شده باشند و با حمایت کافی از مهره ها احتمال رفع مشکل به خودی خود وجود داشته باشد.

بریس های ستون فقرات یا شکم بند های مخصوص می توانند به شکم شما فشار وارد شده و به این ترتیب بخشی از فشار وارد شده به ستون فقرات را کاهش دهند. هدف از استفاده این ابزارهای کمکی کاهش بخشی از درد بیمار و حمایت از ستون فقرات تا زمانی است که مشکل ایجاد شده برای بیمار درمان شود.

تلفن رزرو نوبت در کلینیک تخصصی پروفسور فروغ 66572220