انگشت چکشی پا چیست ؟ علت و درمان

انگشت چکشی یک انقباض یا خم شدن انگشت در محل مفصل اول آن است که در اصطلاح به آن مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال گفته می شود. این خم شدن باعث می شود انگشت ظاهر حرف V وارونه در هنگام مشاهده آن از پهلو داشته باشد. این مشکل می تواند هر یک از انگشتان را تحت تاثیر خود قرار دهد، اما این شرایط معمولاً در انگشت دوم تا پنجم پا یا انگشتان کوچکتر مشاهده می شود. مشکل انگشت چکشی پا بیشتر در بین زنان رواج دارد و مردان کمتر از زنان به این مشکل دچار می شوند. دو نوع اصلی انگشت چکشی به شرح زیر وجود دارد:

•    انگشت چکشی انعطاف پذیر: این شرایط به دلیل امکان تشخیص و درمان کامل در طول دوره شکل گیری، کمتر باعث ایجاد مشکلات جدی برای بیمار می شود. به علت وجود قابلیت حرکتی در محل مفصل، در اصطلاح به این شرایط انگشت چکشی انعطاف پذیر گفته می شود.

•    انگشت چکشی سخت: موارد مشاهده این مشکل بیشتر از انگشت چکشی انعطاف پذیر است و مشکلات جدی تری را برای بیمار به همراه دارد. انگشت چکشی سخت را می توان در بین بیماران مبتلا به آرتروز شدید که بسیار دیر برای استفاده از روش های درمانی حرفه ای اقدام کرده اند، مشاهده کرد. تاندون ها در موارد ابتلا به انگشت چکشی سخت، سفت شده و مفصل انگشت در موقعیت نامناسب قرار گرفته و بی حرکت می شود. به این ترتیب لازم است از عمل جراحی برای درمان بیمار استفاده شود.

علت ها و دلایل

علت انگشت چکشی به خاطر توازن غیر عادی در عضلات انگشت ها ایجاد شده که این توازن غیر عادی باعث افزایش فشار به تاندون ها و مفاصل انگشت و انقباض آنها می شود. ارث و وارد شدن ضربه نیز می تواند باعث ایجاد انگشت چکشی شود. آرتروز عامل دیگر تاثیرگذار بر این مشکل است، زیرا می تواند توازن نواحی اطراف انگشت را به هم بزند. پوشیدن کفش های بسیار تنگ می تواند باعث وارد شدن فشار بیش از حد به انگشتان پا شده و در نهایت شرایط انگشت چکشی را به همراه داشته باشد.

علائم و نشانه ها

علائم انگشت چکشی پا شامل موارد زیر هستند:
•    درد نوک انگشتان خم شده با وارد شدن فشار به آن از طریق کفش
•    تشکیل میخچه در ناحیه سر مفصل
•    قرمزی و ورم در محل انقباض مفصل
•    محدود شدن حرکت یا درد در محل مفصل انگشت
•    درد در ناحیه کروی کف پا که پایه انگشتان می باشد

زمان مراجعه به پزشک

در صورتی که درد بیمار دوام داشته باشد، لازم است با پزشک متخصص در این رابطه ملاقات شود. اگر این مشکل درمان نشده به حال خود رها شود، انگشت چکشی ممکن است به مرور سفت شده و اثربخشی روش های غیر جراحی بر وضعیت آن کاهش پیدا کند.

تشخیص و روش های درمان

روش های درمانی قابل استفاده در این حالت بستگی به نوع و شدت مشکل ایجاد شده برای بیمار دارد. به هر حال تشخیص به موقع مشکل در مراحل ایجاد آن برای اجتناب از عمل جراحی لازم و ضروری است. متخصص در این حالت می تواند از عکس رادیولوژی برای تشخیص نواحی آسیب دیده استفاده کند و برای شما از یک روش درمانی خاص برای بهبود وضعیت بهره گیرد. روش های معمول مورد استفاده برای درمان انگشت چکشی به شرح زیر هستند:

•    استفاده از پد و چسب طبی: گاهی اوقات استفاده از پد و چسب طبی اولین مرحله در برنامه درمانی مشکل انگشت چکشی هستند. به این ترتیب درد بیمار حداقل شده و ادامه دادن فعالیت های عادی و روزمره امکان پذیر می شود. چسب زدن نیز می تواند عدم توازن ایجاد شده اطراف انگشت ها را اصلاح کرده و به این ترتیب به کاهش فشار و درد بیمار کمک موثر نماید.

•    تزریق دارو: تزریق داروهای کورتیکو استروئید اغلب برای کاهش درد و التهاب ایجاد شده به خاطر انگشت چکشی مورد توجه قرار می گیرد.

•    مصرف دارو: مصرف داروهای خوراکی ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs) همچون ایبو پروفن می تواند برای کاهش درد و التهاب ایجاد شده مفید باشد.

•    اسپلینت یا بند محافظ: اسپلینت ها یا بندهای محافظ کوچک می توانند توسط جراح برای هماهنگ کردن مجدد مفاصل انگشت خم شده مورد استفاده قرار گیرند.

•    ابزارهای طبی: پوشیدن کفش های سفارشی طبی ساخته شده با نظر متخصص می تواند در کنترل عملکرد پا مفید باشد. این ابزارهای طبی می توانند باعث کاهش علائم مشکل و پیشگیری از تشدید مشکل انگشت چکشی و ناهنجاری مربوط به آن شوند.

•    عمل جراحی: امروزه امکان استفاده از روش های جراحی مختلف برای درمان این مشکل وجود دارد. برای مواردی که مشکل شدت کمتری داشته باشد، جراحی با برداشتن برجستگی استخوان و بازیابی هماهنگی عادی مفصل شست انجام می شود و در نتیجه آن درد بیمار کاهش می یابد. مواردی که مشکل انگشت چکشی شدید باشد، با وجودی که امکان درمان کامل بیمار وجود ندارد، ممکن است نیاز به عمل های جراحی پیشرفته تر وجود داشته باشد. بهبودی بیمار پس از جراحی به زمان نیاز دارد و در این حالت ممکن است برای چند هفته مقداری درد و ناراحتی برای بیمار ایجاد شود. به هر حال، هر گونه درد و ناراحتی در طول این دوره را می توان با مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک کاهش داده و کنترل کرد.

درمان خانگی

فعالیت هایی که می توان برای درمان انگشت چکشی پا انجام داد، به شرح زیر هستند:

•    استفاده از پدهای طبی مخصوص که نواحی برجسته استخوانی را پوشانده و باعث کاهش فشار وارد شده به انگشتان می شود.

•    پوشیدن کفش هایی که سر پنجه های عریض دارند.

•    استفاده از بسته های یخ برای چند بار در روز بر روی محل التهاب در مواردی که انگشت چکشی ملتهب شده و دردناک باشد.

•    اجتناب از پوشیدن کفش هایی که بیش از دو اینچ ارتفاع دارند.

•    استفاده از کفش های گشاد می تواند علاوه بر حفاظت از پا با کاهش فشار وارد شده به انگشتان آسیب دیده، راه رفتن فرد را نیز تا زمان ملاقات با متخصص ساده تر نماید. با وجودی که این روش درمانی می تواند احساس بیمار را در این حالت بهتر کند، مهم است که به خاطر داشته باشید نمی توان از آن به عنوان یک روش درمانی استفاده کرد. به همین خاطر لازم است با متخصص برای رفع مشکل ایجاد شده و بازیابی عملکرد عادی پا ملاقات شود.

•    اجتناب از پوشیدن کفش های بسیار تنگ یا بسیار باریک. در ارتباط با کودکان می بایست توجه شود که کفش ها به خوبی با وضعیت پای آنها هماهنگی داشته باشد، زیرا در اغلب مواقع پای کودکان به سرعت رشد می کند و کفش ها قابلیت استفاده خود را از دست می دهند.

پیشگیری

برای پیش گیری از ایجاد مشکل انگشت چکشی یا جلوگیری از ایجاد آن می توان اقدامات زیر را انجام داد:

•    پوشیدن کفش های محافظ به منظور جلوگیری از مشکل. انگشت چکشی اغلب با عملکرد نامناسب و بطور خاص صاف بودن کف پا ایجاد می شود.

•    پوشیدن کفش های طبی تجویز شده توسط پزشک متخصص. استفاده از سایر لوازم طبی نیز می تواند از ایجاد این مشکل یا پیشرفت آن جلوگیری نماید.

•    اجتناب از پوشیدن کفش های باریک. استفاده از کفش های دارای سر پنجه پهن می توانند باعث کاهش فشار به انگشتان شود.