اوتیسم ناتوانی پیشروی کننده است که برای تمام عمر ادامه دارد و بر شناخت کودکان از محیط و نحوه ارتباط با دیگران تأثیر میگذارد.
کودکان اوتیسمی جهان را نسبت به سایرین متفاوت میبینند، میشنوند و احساس میکنند. اگر فرد مبتلا به اوتیسم باشد او در تمام عمر این اختلال را خواهد داشت. اوتیسم بیماری نیست و نمیتواند درمان شود. اغلب کودکان اوتیسمی دچار خیالپردازی و توهم هستند و این ویژگی اساسی هویت آنهاست.
اوتیسم اختلال طیفی است. به عبارت دیگر، علائم و ویژگیهای آن میتوانند در طیف گستردهای از ترکیبات یعنی از خفیف تا شدید نمایان شوند. همه کودکان مبتلا به اوتیسم مشکلات خاصی را متحمل میشوند اما اوتیسم آنها را به روشهای مختلف تحت تأثیر قرار میدهد. برخی افراد مبتلا به اوتیسم دارای مشکل یادگیری،مسائل مربوط به سلامت روانی یا سایر اختلالات هستند و این به این معنی است که بچهها نیاز به حمایتهای مختلف دارند. همه بچههای مبتلا به اوتیسم یاد میگیرند و رشد میکنند. باحمایتهای مناسب و درست،همه آنها میتوانند زندگی پربار را با انتخاب خود داشته باشند.
اکثر کودکان مبتلا به اوتیسم همیشه با دیگران مشکلات ارتباطی دارند. اما تشخیص و کنترل زودهنگام به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکند تا از پتانسیل خود بهصورت کاملتر برای داشتن زندگی بهتر استفاده کنند.
برای اطلاعات بیشتر یا مشاوره با متخصصین ما در کلینیک پروفسور فروغ میتوانید با شماره 02166572220 تماس بگیرید.
علل اوتیسم
اوتیسم در افرادی که یکی از اعضای خانواده به آن مبتلا بودهاند دیده میشود، بنابراین متخصصان فکر میکنند که احتمالاً اختلالی ارثی است. دانشمندان تلاش میکنند دقیقاً مشخص کنند که کدام ژن ممکن است مسئول انتقال اوتیسم به خانوادهها باشد.
مطالعات دیگر به دنبال پی بردن به این پرسش است که آیا اوتیسم میتواند به علت سایر مشکلات پزشکی یا چیزی در محیط اطراف کودک باشد.
ادعاهای دروغین برخی از والدین را درباره ارتباط میان اوتیسم و واکسن نگران کرده است اما مطالعات هیچ ارتباطی بین واکسن و اوتیسم پیدا نکردهاند. اطمینان حاصل کنید که کودک شما تمام واکسنهای دوران کودکی را دریافت میکند زیرا آنها کودک شما را از ابتلا به بیماریهای جدی که میتواند باعث آسیب و یا حتی مرگ شود دور نگه میدارند.
علائم اوتیسم
علائم تقریباً همیشه قبل از اینکه کودک 3 ساله شود شروع میشوند. معمولاً والدین ابتدا متوجه میشوند که کودک نوپا هنوز صحبت نکرده است و مانند دیگر کودکان در سن مشابه عمل نمیکند. اگرچه برای کودک مبتلا به اوتیسم معمول نیست که همزمان با دیگر کودکان درهمان سن شروع به حرف زدن کند و سپس مهارتهای زبانی خود را از دست بدهد.
علائم اوتیسم عبارتند از:
- تأخیر در صحبت کردن یا عدم صحبت. به نظر میرسد کودک ناشنوا باشد حتی اگر آزمون شنوایی طبیعی است.
- رفتارها،علایق و بازیهای تکراری و بیشازحد. مثالها شامل تکان دادن مکرر بدن، دلبستگی غیرمعمول به اشیاء و ناراحت شدن شدید در هنگام تغییر رویهها است.
هیچ شخصی بهعنوان اوتیسمی معیار وجود ندارد. بچهها میتوانند انواع مختلفی از رفتارها را از خفیف تا شدید داشته باشند. والدین اغلب میگویند که فرزند اوتیسمی آنها ترجیح میدهد که بهتنهایی بازی کند و با افراد دیگر تماس چشمی نداشته باشد.
اوتیسم ممکن است شامل مشکلات دیگر نیز باشد:
- بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم دارای هوش زیر حد نرمال هستند.
- نوجوانان مبتلا به اوتیسم اغلب افسرده هستند و اضطراب زیادی دارند، بهویژه اگر آنها دارای هوش متوسط یا بالاتر از حد متوسط باشند.
- بعضی از کودکان در سالهای نوجوانی اختلال تشنج مانند صرع را تجربه میکنند.
تشخیص
دستورالعملهایی وجود دارد که پزشک برای تشخیص علائم اوتیسم فرزند شما مورد استفاده قرار میدهد. دستورالعملها علائم را دستهبندی میکنند مانند:
- تعاملات اجتماعی و روابط: بهعنوان مثال کودک ممکن است مشکل ایجاد تماس چشمی داشته باشد. درک احساسات دیگران، مانند درد و ناراحتی، برای افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است دشوار باشد.
- ارتباطات کلامی و غیرکلامی: کودک ممکن است هرگز صحبت نکند یا اغلب یک جمله خاص را دائماً تکرار کند.
- علایق محدود به فعالیتها و بازی: بچههای جوانتر اغلب بر روی بخشی از اسباببازی و نه بازی با کل اسباببازی تمرکز میکنند. کودکان و بزرگسالان ممکن است جذب موضوعات خاصی مانند کارت بازیهای معاملاتی یا مشاغل شوند.
کودک شما همچنین ممکن است یک آزمون شنوایی و برخی آزمایشهای دیگر داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که مشکلات ایجاد شده ناشی از اختلالات دیگری نیست.
درمان اوتیسم
درمان اوتیسم شامل آموزش رفتاری ویژه میشود. آموزش رفتاری باعث ایجاد رفتار مناسب در کودک و تدریس نحوه برقراری ارتباط و نحوهی کمک به خود فرد اوتیسمی با افزایش سن میشود.
با انجام درمان اولیه اکثر کودکان مبتلا به اوتیسم یاد میگیرند با دیگران ارتباط برقرار کنند. آنها یاد میگیرند همزمان با افزایش سن خود با دیگران ارتباط برقرار کنند و کارهایشان را انجام دهند.
بسته به کودک درمان ممکن است شامل مواردی مانند گفتاردرمانی یا درمان فیزیکی باشد. دارو گاهی برای درمان مشکلات مانند افسردگی و رفتارهای وسواسی- اجباری استفاده میشود.
نوع درمان دقیق موردنیازکودک شما بستگی به علائم دارد که برای هر کودک متفاوت است و ممکن است در طول زمان تغییر کند. ازآنجاکه افراد مبتلا به اوتیسم خیلی متفاوت هستند، چیزی که به یک فرد کمک میکند ممکن است به دیگران کمک نکند. بنابراین اطمینان حاصل کنید که به همراه همهکسانی که در آموزش و پرورش فرزندتان مشغول به کار هستید بهترین راه برای مدیریت علائم را پیدا میکنید.
رفتار خانواده با کودک مبتلا به اوتیسم
بخش مهمی از برنامه مراقبت از کودک شما این است که اطمینان حاصل کنید که سایر اعضای خانواده در مورد اوتیسم و نحوه مدیریت علائم آن آموزش میبینند. آموزش میتواند استرس خانواده را کاهش دهد و به بهبود عملکرد فرزند شما کمک کند. بعضی از خانوادهها نیاز به کمک بیشتری نسبت به دیگران دارند. از مزایای هر نوع کمکی که میتوانید پیدا کنید، استفاده کنید. با پزشک خود نیز در مورد امکانات محل زندگی صحبت کنید. خانواده، دوستان، سازمانهای دولتی و سازمانهای اوتیسم همه منابع در دسترس ممکن هستند.
این نکات را به یاد داشته باشید:
- زمان استراحت مشخص کنید. مراقبت روزانه از کودک مبتلا به اوتیسم میتواند باعث خستگی شود. وقفههای برنامهریزیشده به تمام خانواده کمک خواهد کرد.
- هنگامیکه فرزند شما بزرگتر میشود کمک اضافی دریافت کنید. سالهای نوجوانی میتواند برای کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار سخت باشد.
- با خانوادههای دیگر که فرزند مبتلا به اوتیسم دارند ارتباط برقرار کنید. شما میتوانید در مورد مشکلات خود صحبت کنید و با افرادی که درک خواهند کرد مشاوره کنید.
پرورش کودک مبتلا به اوتیسم کار سختی است. اما با پشتیبانی و آموزش، خانواده شما میتوانند یاد بگیرند که چگونه با آن روبرو شوند.
مزایای گفتاردرمانی برای افراد اوتیسمی
هنگامی که اوتیسم تشخیص داده میشود، گفتار درمانگران بهترین راهها را برای بهبود ارتباطات و ارتقاء کیفیت زندگی فرد میدانند. گفتاردرمانی میتواند ارتباط کلی را بهبود بخشد و باعث میشود بچههای مبتلا به اوتیسم بتوانند توانایی خود برای ایجاد روابط و بهبود عملکرد در زندگی روزمره را فراهم کنند.
اهداف خاص گفتاردرمانی عبارتند از کمک به فرد مبتلا به اوتیسم تا:
- کلمات را خوب بخوانند
- ارتباط زبانی و غیرزبانی برقرار کنند
- ارتباطات کلامی و غیرکلامی را درک کنند، مقصود دیگران را درک کنند
- بدون تشویق دیگران شروع به برقراری ارتباط کنند
- زمان و مکان مناسب برای ارتباط را بداند؛ برای مثال زمان گفتن “صبحبهخیر” را بداند
- مهارتهای مکالمهای را توسعه دهد
- تبادل ایده داشته باشد
- راههای برقراری ارتباط را بداند
- لذت بردن از برقراری ارتباط، بازی و تعامل با همسالان
- خود یادگیری داشته باشد
پیشگیری از اوتیسم
اگرچه نمیتوانید از داشتن کودک مبتلا به اختلال اوتیسم جلوگیری کنید اما با ایجاد برخی تغییرات در شیوه زندگی میتوانید برخی خطرها را کاهش دهید:
- زندگی سالم: معاینه منظم، خوردن وعدههای متعادل و ورزش منظم. اطمینان حاصل کنید که مراقبتهای زایمانی مناسب داشته باشید و همه توصیهها را رعایت کنید.
- در دوران بارداری از داروها استفاده نکنید: قبل از مصرف هر دارو از پزشک خود مشورت بگیرید. این توصیه بهویژه برای برخی از داروهای ضد تشنج مهم است.
- درمان برای بیماریهای پزشکی فعلی: اگر شما مبتلا به بیماری سلیاکو یا PKU هستید به دنبال مشاوره پزشک برای کنترل آن باشید.