کفیهای طبی
کفی طبی یک وسیله اصلاح کننده است که داخل کفش قرار گرفته و میتواند به عملکرد عضلات، تاندونها و استخوانهای مچ پا و ساق پاها کمک کند تا به بالاترین پتانسیل خود دست پیدا کنند و برای درمان پای دیابتی کمک بسیار خوبی لست.کفیهای طبی به طور گستردهای برای درمان عارضههای مختلف مچ و قوزک پا استفاده میشوند. این وسایل، در اکثر موارد علائمی که معمولاً بیماران از آنها گله دارند را به طور مؤثری تسکین میدهند. کفیهای طبی سفارشی، در صورتیکه به درستی برای درمان یک عارضه پزشکی تجویز شوند، میتوانند درد را نه تنها در مچ پاها، بلکه در قسمتهای دیگری از بدن مثل زانوها، مفاصل ران و قسمت پایین کمر نیز کاهش دهند. در بسیاری از موارد، میتوان عارضههای مچ پا را با کفشهای طبی که با برخی مشخصات خاص مثل عمق و پهنای بیشتر ساخته میشوند، درمان کرد.
کفشهای طبی
کفشهای طبی، کفشهایی با طراحیهای خاصی هستند که به افرادی که در نواحی پا، قوزک یا مچ پا دچار برخی دردها شدهاند کمک کرده و درد ایشان را تسکین میدهند. از روزگاران قدیم، در طراحی کفشها بیشتر به عملکرد آنها توجه میشده تا به مد آنها. بسیاری تصور میکنند که تنها افراد سالخورده از این نوع کفشهای طبی میپوشند، حال آنکه هر کسی در هر سنی ممکن است به پوشیدن این کفشها نیاز پیدا کند.
در کل، وظیفه اصلی کفشهای طبی پشتیبانی بیشتر از مچ و قوزک پاها در مقایسه با کفشهای معمولی است. این کفشها با توجه به نوع مشکل پزشکی شخص استفاده کننده طراحی میشوند. برای مثال، کفشهای طبی مورد استفاده برای عارضههایی مثل بونیون، انگشت چکشی یا افتادگی قوس کف پا با یکدیگر متفاوتاند. هیچگونه کفش طبی بهخصوصی وجود ندارد که بتواند به تنهایی انواع مختلف مشکلات پا یا مچ پا را درمان کند.
ویژگیهای خاص ماده فیبر کربن باعث میشود کفیهایی که از این ماده ساخته میشوند، ساختار نازکتر، سبکتر و قویتری نسبت به سایر مواد داشته باشند. برای ساخت کفیهای طبی میتوان فیبر کربن را با یک پلیمر از جنس رزین اپوکسی ترکیب کرد و یا یک روکش (لامینت) از جنس ترموپلاستیک بر روی کفی فیبر کربن کشید.
کفیهای فیبر کربنی به خاطر سختی زیاد و نداشتن خاصیت ارتجاعپذیری، برای استفاده در فعالیتهای ورزشی توصیه نمیشوند. در واقع ماده فیبر کربن برای هر گونهه کاربردی که به جذب شوک و نیروهای شدید نیاز است، قابل توصیه نمیباشد.
کفیهای طبی سفارشی
کفیهای طبی وسایلی هستند که با طراحی ویژهای که دارند، از مچ پا پشتیبانی کرده و باعث راحتی آن میشوند. کفی طبی تجویزی دقیقاً منطبق با فرم مچ پاها و نحوه حرکت کردن هر بیمار طراحی و ساخته میشود. برای ساخت کفی کفش طبی ابتدا میبایست یک متخصص پا ارزیابی کاملی از پاها، مچ یا قوزک پاهای بیمار به عمل آورد، تا بتواند کفیها را دقیقاً متناسب با ساختار و نوع مشکل پای بیمار طراحی کند. کفیهای طبی دو نوع هستند:
- کفیهای طبی عملکردی، که برای کنترل حرکت غیرطبیعی پاها طراحی میشوند. میتوان از آنها برای درمان درد مچ پای ناشی از حرکت غیرطبیعی پاها استفاده کرد؛ از آنها میتوان برای درمان آسیبهایی مثل درد ساق پا یا تاندونیت هم استفاده کرد. کفیهای طبی عملکردی معمولاً از مواد نیمه سختی مثل پلاستیک یا گرافیت ساخته میشوند.
- کفیهای طبی تطابقی، که نرمتر بوده و برای پشتیبانی و محافظت بیشتر از مچ پا در برابر فشار استفاده میشود. میتوان از این کفی های طبی برای درمان زخم پای دیابتی، کالهای (زوائد استخوانی) کف پا که موجب بروز درد کف پا می شود، و سایر عارضههای ناراحت کننده نیز استفاده کرد.
کاربردهای کفیهای طبی
استفاده کفیهای طبی به چندین منظور توصیه میشود، از جمله:
- ضربهگیری و پشتیبانی از مچ یا قوزک پا
- اصلاح یا پیشگیری از بدشکلیهای مچ پا و یا جادادن این بدشکلیها در کفشها
- بهبود عملکرد کلی مچ یا قوزک پا
انتخاب یک کفی طبی
انتخاب یک کفی مناسب از بین انواع بسیار متنوع موجود در بازار میتواند باعث سردرگمی اشخاص شود. موارد زیر راهنماییهای متخصصان پا برای یافتن مناسبترین کفیها برای رفع نیازهایتان هستند:
- وضعیت سلامتتان را در نظر بگیرید. آیا دیابت دارید؟ یا دچار مشکلات گردش خون هستید؟ معمولاً در چنین شرایطی یک کفی بدون نسخه گزینه مناسبی نیست. دیابت یا مشکلات گردش خون خطر بروز زخم و عفونت را بالا میبرند، برای همین باید به یک متخصص پا مراجعه کنید. او به شما کمک میکند راهحلی را انتخاب کنید که باعث بیشتر شدن مشکلاتتان نشود.
- هدفتان را در نظر داشته باشید. آیا قصد دارید در یک مسابقه دو ماراتن شرکت کنید یا فقط میخواهید در کفشهای کارتان تکیهگاهی برای قوس کف پایتان ایجاد کنید؟ به دنبال محصولی متناسب با فعالیت مورد نظرتان باشد.
- هنگام تهیه کفی، کفشهای مورد نظر را هم با خودتان ببرید. یک کفی، برای مؤثر بودن میبایست درست داخل کفش جا بگیرد. پس کفشهای ورزشی، مجلسی یا کارتان (یا هر کفشی که قصد دارید با کفیها به بپوشید) را با خود ببرید. به دنبال کفیهایی باشید که متناسب با فرم داخلی کفشهایتان باشند.
- آنها را امتحان کنید. اگر مقدور است آنها را در کفشهایتان قرار داده و امتحان کنید. کمی با آنها راه بروید. چه حسی به شما میدهند؟ فکر نکنید که احساس فشار با پوشیدن مداوم کفیها از بین میرود. (اگر نمیتوانید کفیها را در فروشگاه امتحان کنید، ببینید رویه عودت کالا در آن فروشگاه به چه شکل است و رسید را هم نگه دارید).
چارت تشخیص
چارت زیر نشان میدهد که کدام کفشها و کفیهای طبی معمولاً برای عارضههای مختلف پا توصیه میشوند. همچنین، قبل از خریدن یا استفاده از کفشها یا کفهای طبی با یک پزشک مشورت کنید، زیرا اگر کفش یا کفی نامناسبی را انتخاب کنید، ممکن است مکانیک راه رفتنتان تغییر کرده و مشکلاتتان به جای درمان شدن بیشتر شوند.
تشخیص | کفش و کفی طبی کفش توصیه شده |
بونیون و/یا بونیونت | کفشهایی با پنجه پهن؛ کفشهای کشی نرم با رویه یکپارچه؛ پد محافظ بونیون |
میخچه پا و کالها | اگر رو یا بین انگشتان پا قرار داشته باشند استفاده از جدا کننده انگشتان پا مفید خواهد بود. |
افزایش قوس کف پای انعطافناپذیر (Cavus foot) | کفیهای بالشتکی نرم برای توزیع یکنواخت فشار |
صافی کف پا (بزرگسالان) | اگر درد یا علائمی وجود ندارد به هیچگونه وسایل طبی نیاز نیست. اگر درد یا ناراحتی وجود دارد، یک کفی نیمه سفت یا کفی مخصوص قوس کف پا، گوه داخلی پاشنه یا پشتی کفش گسترده (که پشت پا را کامل میپوشاند) مفید خواهد بود. |
صافی کف پا (کودکان) | هیچگونه درمانی با کفش و کفی طبی ذکر نشده. اکثر نوزادان کف پای صاف دارند، که در 97% از موارد در حین رشد رفع میشود. |
شست خشک (هالوکس ریجیدوس) | کفی پیشساخته سفت، کفیهای مخصوص عارضه مورتون نوروما، یا کفشهای گهوارهای |
انگشت پای چکشی یا چنگالی | کفشهایی با عرض و ارتفاع زیاد در ناحیه پنجه برای جا شدن بدشکلی در کفش؛ تکیهگاه پنجه پا |
درد جلو و کف پا (متاتارسالژیا) | کفشهای پهن، قرار دادن پدها یا مفتولهایی زیر استخوانهای جلوی پا (متاتارسالها) |
بدشکلی اندام تحتانی | ارتز با تماس کامل با طراحی سفارشی |
مورتون نوروما | کفشهایی با پنجه پهن، قرار دادن پد متاتارسال روی نوروما (تومور خوشخیم عصبی) |
زخمهای نوروپاتیک (مثل زخمهای دیابتی) | ارتز بالشتکدار با تماس کامل، کفشهای دارای عمق بیشتر یا سفارشی، کفشهای گهوارهای برای کاهش فشار وارد بر مچ پا |
فاسئیت پلانتار (درد پا یا درد پاشنه) | کفی پاشنه پیش ساخته از جنس سیلیکون، لاستیک یا نمد |
زانوی دوندگان | کفی طبی ورزشی ( کفی ورزشی فوتبالی ) پیشساخته نرم با تماس کامل برای کاهش فشار و چرخش مچ پا به داخل (پرونیشن؛ کف پای صاف) |
چه موقع باید به متخصص پا مراجعه کرد
اگر تنها به دنبال ضربهگیری و پشتیبانی بیشتر و بهتر هستید، بهتر است ابتدا یک کفی کفش را امتحان کنید. اما اگر دچار درد یا ناراحتی جدی هستید باید به یک متخصص پا مراجعه کنید. او وضعیت کلی سلامتتان را ارزیابی کرده و عوامل که میتوانند در عارضهتان دخیل باشند را بررسی میکند. امروزه، متخصصان پا آموزشهای خاصی در زمینه ارزیابی بیومکانیک اندامهای تحتانی میبینند.
متخصص پا مچ پاها و نحوه راه رفتنتان را بررسی میکند. او با دقت به مشکلات و دغدغههایتان گوش داده و عملکرد و حرکت اندامهای تحتانیتان را ارزیابی میکند. برخی هم با استفاده از فنآوریهای پیشرفته عملکرد پاهایتان در حال راه رفتن یا دویدن را بررسی میکنند.
متخصص پا با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده در طول معاینه تعیین خواهد کرد که کفیهای معمولی (پیش ساخته) برایتان کفایت میکنند یا به کفیهای طبی تجویزی نیاز دارید. اگر به کفیهای طبی نیاز داشته باشید، متخصص پا از مچ پاهایتان تصاویر سه بعدی تهیه میکند. او با استفاده از این تصاویر و اندازههایی که گرفته است، مجموعهای از کفیهایی را میسازد که حرکت پایتان را بهبود داده و باعث راحتی و افزایش قابلیت حرکت آنها میشوند. همچنین ممکن است که متخصص پا برای بهبود سطح راحتی و عملکرد پاهایتان درمانهای دیگری را نیز پیشنهاد کند.